Η Ιστορία του Ψωμιού

Η ιστορία του ψωμιού είναι τόσο μεγάλη, σχεδόν όσο και η παρουσία του ανθρώπου πάνω στη γη. Το Ψωμί ήταν και είναι το κυρίαρχο στοιχείο του τραπεζιού σε όλους τους πολιτισμούς, παλαιότερους και νεότερους και ο τρόπος που χρησιμοποιείται έχει πολλές φορές και τελετουργικό χαρακτήρα. Σε όλα τα σημεία - σταθμούς της ανθρώπινης ζωής προσφέρεται ψωμί, ως σύμβολο ευεργετικής δύναμης.

Ανακατεύοντας δύο από τα στοιχειώδη γήινα υλικά, αλεύρι και νερό, παράγεται η βασική τροφή του ανθρώπου, ο άρτος ή αλλιώς ψωμί. Το πρώτο αλεύρι δεν είχε καμία ομοιότητα με το σημερινό. Ήταν αλεύρι από καβουρδισμένους ή αποξηραμένους σπόρους που είχαν τριφτεί ή κοπανιστεί ανάμεσα σε δυο λείες πείρες. Αργότερα, ο άνθρωπος έμαθε να ανακατεύει αυτό το πρωτόγονο αλεύρι με νερό και να παρασκευάζει τους πρώτους χυλούς που είναι οι πραγματικοί πρόγονοι του σημερινού ψωμιού. Στη συνέχεια κατάφερε να φτιάξει πιο πηχτούς χυλούς, τους οποίους έψηνε απευθείας στη φωτιά ή τούς άπλωνε μέσα σε πυρακτωμένους λίθους. Τα πρώτα σκεύη που χρησιμοποιήθηκαν ήταν πήλινα ταψιά.

Η λέξη ψωμί ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα «ψώω», δηλαδή τρίβω, αλέθω, ή από το «ψωμίζω» δηλαδή τρέφομαι βάζοντας μικρά κομματάκια στο στόμα Το ψωμί ως πρώτη τροφή αποτέλεσε κοινή συνήθεια των ανθρώπων μέσα στους αιώνες. Ανάλογα με τα προϊόντα του κάθε τόπου, την ιστορία, τις κοινωνικές και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, αλλά και τις ανάγκες των ανθρώπων εξελίχθηκε και το ψωμί διαφορετικά από τόπο σε τόπο και από εποχή σε εποχή.

Στην αρχαία Αίγυπτο με την ανατολή του πολιτισμού ξεκίνησε να παρασκευάζεται το ψωμί. Να σημειωθεί ότι οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να βάζουν θαλασσινό αλάτι στο ψωμί για νοστιμιά. Ανάμεσα στις πολλές ποιότητες ψωμιού που παρασκευάζονταν στην αρχαία Ελλάδα ήταν ο ζυμίτης, από αλεύρι, νερό και προζύμι, ο άζυμος, από αλεύρι και νερό, ο σιμιγδαλίτης, από λεπτότατο αλεύρι προερχόμενο από καλής ποιότητας σιτάρι κλπ. Περισσότερο δημοφιλές ήταν το λευκό ψωμί και μεταξύ των πόλεων υπήρχε πολύ έντονος ανταγωνισμός για το καλύτερο ψωμί. Η Αθήνα «καμάρωνε» για τον Θεάριο, τον καλύτερο αρτοποιό της, το όνομα του οποίου βρισκόταν στα γραπτά πολλών συγγραφέων. Καθώς το ψωμί για τους αρχαίους Έλληνες ήταν το βασικό προϊόν κατανάλωσης, με τη λέξη άρτος εννοούσαν τόσο το ψωμί όσο και το φαγητό γενικότερα. Τα πρώτα οργανωμένα αρτοποιεία εμφανίστηκαν στη Ρώμη επί αυτοκράτορα Τραϊανού το 97 - 117 μ.Χ